Κάθε γραφομηχανή κρύβει μέσα της έναν ολόκληρο κόσμο. Δεν είναι μόνο τα πλήκτρα και τα τυπογραφικά στοιχεία∙ είναι οι άνθρωποι, τα χέρια που άφησαν το αποτύπωμά τους επάνω της, οι ιστορίες και οι λέξεις που γέμισαν τις σελίδες και ταξίδεψαν λιγότερο ή περισσότερο στο χρόνο.
Αν πάρεις μπροστά σου μια παλιά Olympia, μια Royal ή μια Remington, μπορεί να νιώσεις τις γρήγορες ανάσες ενός δημοσιογράφου που δακτυλογραφούσε ασταμάτητα και αγχωμένα τα άρθρα του για κάποια εφημερίδα. Το μελάνι να στεγνώνει αμέσως, οι σελίδες να στοιβάζονται δίπλα στη μηχανή, και η πίεση του χρόνου να βαραίνει κάθε χαρακτήρα.
Μια μικρή, ταπεινή Brother ή μια Consul, από την άλλη, ίσως να έζησε σε φοιτητικά δωμάτια. Να γέμισε σελίδες με εκθέσεις, σημειώσεις από πανεπιστημιακές παραδόσεις, πρόχειρα ποιήματα ή ερωτικές επιστολές που ίσως κιόλας δεν παραδόθηκαν ποτέ. Μπορεί τα πλήκτρα τους να έχουν κιτρινίσει από τα χιλιάδες τσιγάρα, το σώμα τους να έχει λεκιαστεί από καφέδες, αλκοόλ και μελάνια. Κι όμως, σε αυτά τα ίχνη κρύβεται κάτι πολύτιμο: η ζωντανή μνήμη μιας ολόκληρης εποχής, δημιουργίας, αμφιβολιών και αναζητήσεων.
Κι έπειτα υπάρχουν και οι πιο μοναχικές μηχανές. Μια Corona σκονισμένη σε ένα πατάρι, μια Olivetti ξεχασμένη σε μια αποθήκη, μια Adler σκεπασμένη με σεντόνι, ίσως κουβαλούν ακόμη τις σιωπές ενός συγγραφέα που δεν πρόλαβε να τελειώσει το χειρόγραφό του. Ποιήματα και μυθιστορήματα, φράσεις που χρειάστηκε να γραφτούν ξανά και ξανά για να πάρουν την τελική τους μορφή. Όταν κάποιος βρει μια τέτοια μηχανή, σήμερα, τόσα χρόνια αργότερα, θα αναρωτηθεί πόσες ιστορίες κατάφεραν να ειπωθούν και πόσες έμειναν μισές, θύματα σελίδων που με βία τραβήχτηκαν από τη μηχανή και με απογοήτευση πετάχτηκαν.
Οι γραφομηχανές δεν μιλούν, κι όμως αφηγούνται. Κάθε γρατζουνιά, κάθε σπάσιμο, κάθε φθαρμένο πλήκτρο είναι μια μικρή μαρτυρία. Μερικές φορές ακόμη και η μυρωδιά τους - το μελάνι, το παλιό μέταλλο, το λάδι που έχει ξεραθεί - λειτουργεί σαν μια χρονοκάψουλα. Στον σημερινό κόσμο της ταχύτητας και της άυλης γραφής, μια γραφομηχανή μοιάζει αναχρονιστική. Κι όμως, όσοι την πιάνουμε στα χέρια μας, ανακαλύπτουμε ότι κάθε πάτημα πλήκτρου μας συνδέει με το παρελθόν της, συνεχίζοντας μια ιστορία που ξεκίνησαν άλλοι, σε άλλες εποχές, σε άλλους τόπους.
Ίσως αυτή να είναι και η μεγαλύτερη μαγεία των γραφομηχανών: ότι δεν μας ανήκουν ποτέ ολοκληρωτικά. Τις παραλάβαμε από το παρελθόν και τις κρατάμε προσωρινά, πριν τις παραδώσουμε ξανά στο μέλλον. Και κάθε φορά που γράφουμε, αφήνουμε κι εμείς ένα μικρό, αόρατο αποτύπωμα στη διαδρομή τους.
Οι γραφομηχανές είναι κάτι πολύ περισσότερο από αντικείμενα συλλογής ή εργαλεία γραφής. Είναι συνεπιβάτες στο συναρπαστικό ταξίδι του χρόνου, είναι ολοζώντανα αποτυπώματα ζωής και δημιουργίας. Κι όταν καθόμαστε μπροστά τους, γινόμαστε άθελά μας κομμάτι μιας ιστορίας που συνεχίζεται και μας κάνει μέρος της.
0 Σχόλια